Önce örnek olalım:
Çocuklarınıza önce örnek olmaya çalışın. Çünkü onlar, bizim sözlerimizden ziyade davranışlarımıza bakarlar. Eğer evlatlarımıza iyi örnekler olamazsak onlara ne söylediğimizin, ne öğrettiğimizin çok da bir önemi kalmaz. Çocuklarınızı kendinizle birlikte dizi müptelası yapmayın, akraba ve komşularınızın gıybetini ederek onlara kötü örnek olmayın.
Doğal bir eğitim programı hazırlayalım:
Evde yapılacak eğitimin doğal bir şekilde gerçekleşmesine özel özen göstermeye çalışın. Öğreteceğiniz şeyleri bir ders ciddiyetiyle değil bir aile samimiyeti ile vermeye gayret edin. Onların zihinlerinden önce kalplerine ve duygularına hitap etmeye çalışın. Bilgiden ziyade bilince, ezberden ziyade davranışa dönüşebilecek eğitimler vermeye gayret edin.
En doğal eğitim sünnettir:
Çocuklarınızın davranışlarına etki edecek, onlarda kalıcı güzellikler bırakacak en doğal eğitim, Efendimizin (s.a.s.) sünnetidir. Sünnetin hem ıslah edici hem de ahlakı ve davranışları düzenleyici etkisinden muhakkak faydalanın. Onlara yemek yerken, bir şey içerken, uyurken, lavaboya girip çıkarken, konuşurken hangi sünnetleri uygulamaları gerektiğini doğal bir şekilde öğreterek kalıcı alışkanlıklar haline gelmesini sağlayın.
Programımızı doğal bir şekilde uygulayalım:
Programınızı onların günlük doğal hayatları üzerine inşa edin. Yemeğe başlamadan sesli bir şekilde besmele çekmelerini, yemek sonunda sofra duasını onların yapmalarını sağlayın ve bu davranışlarını takdir ederek ödüllendirmeye gayret edin. Uyurken dua etmelerini ve Allah’a sığınmalarını sağlamak için onlarla birlikte dua edin. Sabah uyanınca ilk sözlerinin besmele olmasını sağlamak için onlara sürekli örnek olup hatırlatmada bulunmayı ihmal etmeyin. Evde namazları cemaatle kılmaya, namazdan sonra beraber dua edip bir miktar nasihat etmeye çalışın.
Çocuğumuzun her aile ferdiyle ayrı bir program yapmasını sağlayalım:
Evde kaldığı sürede anne, baba, kardeşler ve varsa aile büyükleri ile ayrı ayrı aktiviteler yapabilmelerine gayret edin. Bu aktiviteleri özel olarak planlayın. Böylece onların hem tüm zamanlarını doldurmuş hem de birçok farklı aktivite yaparak rahatlamalarını sağlamış olursunuz. Örneğin baba ile kitap okuma, anne ile ev işlerinden yardımlaşma, kardeş ile paylaşmayı öğrenme, zihin ve el becerilerini geliştirecek bir oyun oynama, aile büyüklerinden masal ve nasihat dinleme gibi.
Onlara sorumluluklar verelim:
Her gün ev işleri ilgili küçük görevler ve sorumluluklar yükleyin. Haftada bir gün kahvaltıyı beraber hazırlamaya, ev işlerinde onlardan yardım almaya çalışın. Bazı konularda onlarla istişare ederek, onların da fikirlerini sorarak öz güvenlerinin oluşmasını sağlayın.
Haftalık bir aile programı oluşturalım:
Haftada bir gün ailecek Kur’an okuyabileceğiniz, kitap okuyabileceğiniz, televizyonu kapatıp sohbet edebileceğiniz, çeşitli oyunlar oynayıp yarışmalar yapabileceğiniz toplu aktiviteleri içeren planlar oluşturmaya çalışın. Hafta sonları için onların duygularına hitap edebileceğiniz özel planlar hazırlayın.
Teknolojiyi hayırlı bir şekilde kullanmalarını sağlayalım:
İnternet ve TV aracılığı ile her gün bir faydalı programı dinlemelerini ve izlemelerini sağlayın. İyi bir araştırma ile internette çocuklarınıza büyük faydaları dokunacak eğitici çizgi filmler, peygamber hayatları, sahabe kıssaları, masallar ve dersler bulmanız mümkündür. Yaşlarına göre sohbet ve eğitim programları da bulmanız mümkündür. Gününün belli bir vaktini de bu şekilde geçirmeleri için araştırmalar yapın. Ancak onları asla internetle baş başa bırakmayın. YouTuber’lardan, sosyal medyadan mümkün olduğu kadar uzak tutmaya gayret edin. Bilgisayar oyunlarına müptela olmalarına izin vermeyin.
Akraba ilişkilerine özel bir önem gösterin:
Haftada bir gün telefonla veya internet üzerinden görüntülü bir şekilde aile büyükleri ve akrabalarla sıla-ı rahim günü belirlemeye çalışın. Akraba ilişkilerinin önemini anlatarak teknoloji vesilesiyle pandemi döneminde de akraba ilişkilerinin devam etmesini sağlayın. Bu da hem bir aktivite hem de doğal bir eğitimdir.
Abdülaziz KIRANŞAL