Maymun çiçeği hastalığına yol açan maymun çiçeği virüsünün (Monkeypox) bir DNA virüsü olduğunu dile getiren Medical Park Karadeniz Hastanesi’nden Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Gürbüz Yuluğ, hastalığın öncelikle Orta ve Batı Afrika’da ortaya çıkan, daha sonra Avrupa’da da vakaların görüldüğü bir zoonotik hastalık olduğunu ifade etti.
“İlk kez 9 aylık bir çocukta tespit edildi”
Virüsün ilk olarak 1959 yılında bir maymunda izole edildiğini, ilk insan vakasının ise 1970’de Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde 9 aylık bir çocukta tespit edildiğini işaret eden Uzm. Dr. Gürbüz Yuluğ, “Enfeksiyon maymunlar dışında sincaplarda, sıçanlarda, farelerde, çayır köpeklerinde de görülür. Ortalama ölüm oranı yüzde 3 ila 6 arasındadır. Sekonder hastalıkları olanlar, küçük çocuklarda ve hamilelerde daha ağır seyreder” ifadelerini kullandı.
“Hayvandan da bulaşabilir, insandan da”
Maymun çiçeği virüsünün hayvandan insana ya da insandan insana olmak üzere iki şekilde bulaşabileceğinin altını çizen Uzm. Dr. Yuluğ, “Enfekte hayvanın ısırması, tırmalaması veya hayvanın lezyonun çıkarılmasıyla direkt veya dolaylı bulaşabilir. Hasta kişinin solunum damlacıkları, deri lezyonlarıyla temas veya kontamine nesneler aracılığıyla bulaşabilir. Hasta insandan bulaşma döküntülerin aktif olduğu dönemde daha çoktur. Virüs sağlıklı kişilere ciltteki çatlaklar, ağız, burun, göz gibi açık dokular veya solunum sistemi aracılığıyla girer” şeklinde konuştu.
Ateş, baş ve kas ağrıları, lenf bezi şişlikleri, çiçek benzeri döküntülere dikkat
Hastalığın belirtileri hakkında bilgiler paylaşan Uzm. Dr. Yuluğ, şunları söyledi:
“Virüsün kuluçka süresi 5 ila 21 gündür. En yaygın belirtileri yüksek ateş, baş, sırt ve kas ağrıları, lenf bezi şişlikleri, yorgunluk, üşüme, titreme, yüzde, eller ve ayak tanında çiçek benzeri döküntüler başlar ve tüm vücuda yayılır. Tüm kabuklar düşene kadar virüs bulaşıcıdır. Hastalığın şiddetine göre tüm döküntüler 2 ila 4 hafta içinde kaybolur.”
Laboratuvar tanısının genellikle lezyondan alınan materyalin türene özgü PCR’ı ile konulduğunu dile getiren Uzm. Dr. Yuluğ, virüsün ayrıca solunum salgılarında, kan ve idrar sıvılarında da saptanabileceğini söyledi.
Maymun çiçeği virüsü hastalığından korunma yolları
Uzm. Dr. Yuluğ, maymun çiçeği virüsü hastalığından korunma yollarını ise şöyle sıraladı:
“Enfekte hayvanlar ve insanlardan temastan kaçınmak gerekir. Ellerin sık ve bol suyla yıkanması. Özellikle enfekte kişiye temas ettikten sonra ellerin temizlenmesi önemlidir. Sosyal mesafeyi korumak önemli. Maske kullanmak en iyi tedbirlerden biridir. Kişisel eşyaları paylaşmamak gerekir. Aşısı olan bir hastalıktır. Risk grupların aşılanması gerekir. Seyahat ederken dikkat etmek gerekir.”
“Antiviral ilaçlar kullanılabilir”
Hastalık için spesifik tedavi olmadığını Uzm. Dr. Yuluğ, “Genellikle kendiliğinden iyileşir. İstirahat, sıvı tüketimi, ağrı kesiciler, kaşıntıyı azaltmak için kremler, antiviral ilaçlar kullanılabilir. Tedavideki amacımız hastalığın süresini azaltmak, komplikasyonları önlemek, hastanın genel durumunu iyileştirmektir” diye konuştu.
“El hijyenine önem verilmeli, bol sıvı tüketilmeli”
Tüm viral enfeksiyonlarda olduğu gibi maymun çiçeği virüsünde de korunmak için teması önlemek ve el hijyenine önem verilmesi gerektiğinin altını çizen Uzm. Dr. Yuluğ, “Özellikle çocuklar kaynağı belli olmayan pet hayvanlarından uzak tutulmalı. Bağışık sistemini güçlendirmek için sebze ve meyve ağırlıklı beslenmek, bol sıvı tüketmek gerekir” uyarısında bulundu. İHA