Diyarbakır’ın Karacadağ bölgesinde yetiştirilen domatesler, kurutulduktan sonra dünyanın dört bir tarafına ihraç edilecek. Kentteki hava sıcaklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesine rağmen işçiler, domatesleri tarladan getirip kurutmak için bıçaklarla tek tek kesiyor. Kesilen domatesler daha sonra tuzlanıp, güneş altında 10 gün bekletiliyor. Kurutulan domatesler Avrupa, Amerika ve Kanada’ya ihraç edilirken, İtalya’da pizza yapımında sos olarak kullanılıyor. Domates kurutma işi, bölgede yüzlerce kişiye istihdam sağlıyor.
Merkez Bağlar ilçesi kırsal Gömmetaş Mahallesi’nde düzenlenen kurutmalık domates sergisine Vali Murat Zorluoğlu da katıldı. Zorluoğlu, işçilerle birlikte domates kesti, tuzlama yaptı. Burada gazetecilere açıklamalarda bulunan Vali Zorluoğlu, “Diyarbakır’da tarım potansiyeli oldukça yüksek malumunuz. Bu manada tabii çok iddialı olduğumuz ve Türkiye ölçeğinde ciddi bir pay sahibi olduğumuz ürünlerimiz var. İşte buğday gibi, pamuk gibi, mısır gibi, mercimek gibi. Gerçekten çok büyük miktarlarda Diyarbakır’da üretiliyor. Ancak son zamanlarda ürün çeşitliği politikamızın da bir gereği olarak domates üretiminde de epey bir mesafe kat edilmiş. Ve bu yıl özellikle kurutulmuş domates anlamında yaklaşık 235 bin ton domates rekoltesi bekliyoruz. Bunlar kurutulduğunda yaklaşık yüzde 10’luk bir kurutulmuş ürün elde ediliyor. Yani 30-35 bin ton civarında kurutulmuş domates elde etmiş olacağız. Bu tabii verimi gittikçe artan bir alan. Yani daha önceki yıllarda dekar başına verim daha azken, şimdi son zamanlarda zirai mücadeleyle de birlikte daha etkili, verimli üretim gerçekleşiyor. Gittikçe artan miktarı elde etmeye başladık. Bu sevindirici bir şey” dedi.
Kurutulan domateslerin aynı zamanda İtalya’ya da gönderilerek pizza sosunda kullanıldığını dile getiren Zorluoğlu, “Aynı zamanda istihdama da önemli katkı sağlayan bir alan bu. Tabii burada bu kurutulan domates normal güneş ışıklarıyla kurutulduğu için domatesteki mineral kaybı ve benzeri eksiklikler olmuyor. Çok daha kaliteli, lezzetli bir domates, kuru domates elde edilmiş oluyor. Buradan arkadaşlarımız bu kuruttukları malzemeyi tabii İzmir bölgesine götürüyorlar. Orada paketledikten sonra oradan da daha çok yurt dışına ve ağırlıklı olarak da İtalya’ya muhtemelen pizza yapımı için daha çok kullanılıyor. Bunlar ihraç ediliyor. Yani burada üretilen domates İtalya’da bir restoranda bir pizzaya malzeme olarak, oradaki lezzet olarak ortaya çıkıyor” ifadelerini kullandı.
Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinden Diyarbakır’a gelerek kurutmalık domates işinde çalışan Hülya Bengi, 7 yıldır bu işi yaptığını belirtti. Bengi, “Domatesleri burada ikiye bölüp, güneş altında kurutuyoruz. Sabahın 04.00’ünde buraya çalışmaya gelip, saat 09.00 olunca kahvaltı molası veriyoruz. Akşam saat 19.00’da da evimize gidiyoruz. Güneş altında çalışmak çok zor oluyor. Ama buna mecburuz. Ekmek parası sonuçta. Bu işi yapmazsak para kazanamayız. 7 yıldır domates kurutmalık işinde çalışıyoruz. Aslında artık zor gelmiyor, alıştık” ifadelerine yer verdi.
Kardeşi Hediye Bengi ise, şunları kaydetti:
“Domatesleri ortadan ikiye ayırıp kurutuyoruz. Hava sıcak, ama bu işi yapmak zorundayız. Çünkü yazın çalışacak yer burasıdır. 7 yıldır bu işi yaptığımız için artık alıştık.”
İHA