Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) seçimlerin ardından ilk torba yasa için yoğun bir mesaiye başlamıştı. Tüm çalışmalarını tamamlayan Meclis, 1 Ekim’e kadar tatile girdi. Ancak Meclis’in açılması ile gündem daha da yoğunlaşacak. Yeni Meclis, emeklilik reformunu da içeren yeni bir torba yasa için yoğun mesaisine devam edecek. Yeni torba yasada Bağ-Kur’luları ilgilendiren çok kritik adımlar atılacak. Prim düşürülmesi ve yaş şartıyla ilgili iki yenilik bu torba yasa ile hayata geçirilecek.
YENİ EMEKLİLİK SİSTEMİ GELİYOR
Sabah Gazetesi’nden Faruk Erdem’in aktardığı habere göre, milyonlarca çalışanın alacağı asgari ücrete yapılacak ara zam toplantılarıyla başlayan maraton emekliler ve memur için çıkartılan zam yasası ile devam etti. Şimdi sıra yeni emeklilik için yapılacak reform çalışmalarına geldi. Meclis'in açılmasıyla birlikte ikinci önemli torba yasa gündeme gelecek. 1. torba yasa ile emekli ve memur maaşları düzenlemesi yapıldı. İkinci torba yasanın içinde Aile ve Gençlik Bankası’nın kurulması ve emeklilik için iki büyük reformun olması bekleniyor.
1 MİLYON BAĞ-KUR’LU İÇİN ERKEN EMEKLİLİK FIRSATI
Emeklilik reformu kapsamında atılacak ilk adımlardan biri Bağ-Kur'lular için olacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, küçük esnaf ve çiftçiler dahil 1 milyon Bağ-Kur'lunun prim gün şartını 9000'den 7200'e çekecek çalışmayı tamamlayacak. Burada ilk olarak düzenlemenin kapsamı belirlenecek. Öncelikle küçük esnaf tespiti yapılacak. Bu kapsamda iş yerinde çalışan işçi sayısı ile basit usulde vergilendirme ve vergiden muaf esnaf olma gibi çeşitli alternatifler üzerinde değerlendirmeler sürüyor. Ayrıca tarih kriteri de belirlenecek. Yapılacak düzenlemenin tüm süreleri kapsayıp kapsamayacağı belirlenecek. Geçtiğimiz Mart ayında yürürlüğe giren EYT yasası ile 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olanlarda yaş şartı kaldırıldı. EYT'lilerden Bağ-Kur'lu kadınlar 20 yılı (7200 gün), erkekler ise 25 tam yılı (9000 gün) tamamladığında emekli olabiliyor. Eğer yeni düzenleme tüm süreleri kapsarsa, Bağ-Kur reformu kapsamına giren EYT'li erkek sigortalıların da yaşlılık aylığına hak kazanma koşulu 7200 güne inecek. Böylece kadın ve erkek sigortalılar eşitlenecek. 9000 günü tamamlayamayan EYT'li erkek esnafa erken emeklilik yolu açılacak. 7200 gün tamamlanır tamamlanmaz emekli olunabilecek. Ancak burada reformdan yararlanacak olanların kapsamının da bütün Bağ-Kurluları etkileyip etkilemeyeceği de önem kazanacak.
EV KADININA SOSYAL GÜVENCE
Emeklilik sisteminde gerçekleşecek ikinci reform ise ev kadınları ve anneler için olacak. Ev kadınlarının isteğe bağlı sigorta primlerinin 3'te 1'ini devletin karşılayacağı modelin de Ekim'de Meclis'e sunulacak torba tasarı ile hayata geçirilmesi bekleniyor. Burada öncelikle Aile ve Gençlik Bankası'nın kurulması gerekiyor. Çünkü yapılacak desteklerin kaynağı bu banka olacak. Bu bankanın gelirleri de petrol ve doğal gaz rezervlerimizden gelecek. Yapılacak düzenleme ile isteğe bağlı sigorta için SGK'ya başvuran kadınlara prim desteği verilecek. Ev kadınları aylık 4 bin 292 lira 52 kuruş yerine 2 bin 861 lira 68 kuruş prim ödeyerek emekli olabilecek. Mevcut tutar üzerinden devlet ev kadınlarına yıllık 17 bin 170 lira destek sağlamış olacak. Üstelik asgari ücret arttıkça prim desteği de yükselecek.
ANNELERE YIPRANMA
Emeklilik reformu kapsamında bir düzenleme de 'yaş' için olacak. Emeklilik yaşının özellikle kadınlarda çocuk sayısına göre esnetilmesi planlanıyor. Seçim beyannamesinde yer alan bu düzenlemenin detayları merak edilirken, Meclis'e Ekim ayında sunulacak torba tasarıda yer alıp almayacağı da heyecanla bekleniyor. Burada, ağır işlerde uygulanan yıpranma payı sistemine benzer bir model konuşuluyor. Bu modelin hayata geçirilmesiyle, çocuk sayısına göre emeklilik yaşı esnetilebilecek. Annelere çocuk sayısına göre prim eklenip, yaş şartından da indirim yapılabilecek. Yine annelerin uzaktan ve esnek çalışma modelleriyle bakıcı desteği gibi yenilikler de önümüzdeki dönemde gündeme gelecek.